«کشاورزی خارجی»؛ از مبارزه با تنش آبی تا نقش اقتصاد دیجیتال در توسعه سرمایه گذاری ایران

بازار؛ گروه بین الملل: موضوع تنش آبی و امنیت غذایی از جمله مواردی است که سازمان های بین المللی به ویژه سازمان ملل متحد در کنار دولت ها و سازمان های مردم نهاد طی سال های اخیر تا حد زیادی به آن پرداخته و طرح های گسترده ای نیز در سازمان فائو بر همین اساس در مرحله اجرا قرار دارند.

به همین دلیل، علیرغم نیازهای روزافزون کشورهای مختلف به تامین غلات و محصولات کشاورزی استراتژیک مانند گندم، جو و برنج، در کشورهایی چون ایران که از مشکلات شدید ناشی از کم آبی رنج می برند، با موانع گسترده روبرو هستیم.

کشاورزی خارجی، راهی مناسب برای مقابله با کم آبی

تیر ماه سال جاری، علی رضوانی زاده، نایب رئیس انجمن کشت فراسرزمینی ضمن تایید خبر تخصیص یک میلیون هکتار اراضی کشاورزی ونزوئلا به ایران در راستای تامین کمبودهای بازار در زمینه برخی غلات و روغن های خوراکی که در سایه جنگ اوکراین و روسیه منجر به افزایش قیمت ها شد، زمین های این کشور را به دلیل فراوانی آب و همچنین برخورداری از حاصلخیزی مناسب، محل مناسبی برای سرمایه گذاری دانست.

رضوانی‌زاده، سویا را استراتژیک‌ترین محصول دنیا دانسته و با تایید اینکه این دانه روغنی یکی از موارد مد نظر ایران برای کاشت در ونزوئلا است، گفت: کنجاله سویا در تولید مرغ و دام بسیار کاربرد دارد. همچنین کشت سویا در هکتار حاشیه سود ۱۵۰ درصدی دارد این در حالیست که حاشیه سود گندم در هر هکتار کمتر از ۳۰ درصد است. می‌توان در ونزوئلا سویا و ذرت کاشت و پول قابل توجه کسب و با آن پول گندم از کانادا، استرالیا و هر کشور دیگر خریداری کرد. به عبارت دیگر کشاورزی فراسرزمینی امکان خلق ثروت را برای فعالان این حوزه فراهم می‌کند.

اما اندک زمانی پس از انتشار این خبر، فخرالدین عامریان رئیس اتاق مشترک ایران و برزیل در روز ۲۶ مهر ماه، از حمایت یک بانک سرمایه‌گذار برزیلی از کشاورزان فراسرزمینی ایرانی خبر داد و گفت: این بانک اعلام آمادگی کرده است که ۸۰ درصد از سرمایه ایرانیانی که می‌خواهند در زمینه کشت فراسرزمینی در برزیل فعال شوند را تامین و ۲۰ درصد را سرمایه‌گذار ایرانی فراهم کند تا در حوزه‌های مختلف کشاورزی فراسرزمینی از جمله دامپروری و کشتارگاه فعالیت کنند.

عامریان در پاسخ به این پرسش که چند هکتار زمین برای کشت فراسرزمینی ایرانیان در برزیل تخصیص داده شده است؟ گفت: جنوب برزیل محل مناسبی برای کشت گندم و برنج است. برزیل‌ها آمادگی دارند زمینی به مساحت یک میلیون هکتار در اختیار ما قرار بدهند و کشاورزان ایرانی در صورت تمایل می‌توانند این زمین را خریداری کنند. مطابق با نظام‌نامه‌ای که وزارت کشاورزی ابلاغ کرده، خرید محصولات فراسرزمینی تضمین شده است.

رئیس اتاق مشترک ایران و برزیل با بیان این که هم اکنون نهاده‌های دامی، سویا، ذرت، کنجاله سویا، شکر، گوشت و کنسانتره‌های میوه از برزیل وارد می‌کنیم، افزود: اقدامات اولیه برای واردات پنبه از این کشور در حال انجام است. از سوی دیگر زمینه‌ها برای صادرات میوه از جمله خرما و کشمش از ایران به برزیل فراهم شده است.

عامریان همچنین گفت: وزیر کشاورزی برزیل طی سفری که به ایران داشتند، برای واردات زعفران و میوه‌های ایرانی ابراز تمایل کردند. اتاق مشترک ایران و برزیل با همکاری سفیر ایران مسئله صادرات میوه را به اتمام رساندند و صادرات میوه ایران به برزیل آغاز می‌شود اما در زمینه زعفران، سرمایه‌گذاران زعفران ایرانی برای ورود به این بازار اقدامی نکردند و ما پیشنهادی در زمینه صادرات زعفران به برزیل از سوی فعالان این حوزه نداشتیم.

رئیس اتاق مشترک ایران و برزیل با اشاره به تاثیر تحریم‌ها بر روند صادرات گفت: مشکلات بانکی با برزیل برای کالاهایی که با پول و ارز جابه جا می‌شوند همچنان ادامه دارد.

با اینحال، به گفته عامریان، یک بانک برزیلی از آمادگی برای اعطلای تسهیلات ۸۰ درصدی خرید این زمین های کشاورزی خبر اده که می تواند فرصت بسیار مناسبی برای سرمایه گذاری کشاورزان و تجار ایرانی فراهم آورد.

ظرفیت های اقتصاد دیجیتال در کشاورزی خارجی

برزیل از جمله کشورهای پیشرو در صنعت رمزارزها و اقتصاد دیجیتال بوده و بزرگترین صرافی های رمزارزی جهان نیز در این کشور مشغول به فعالیت هستند. علاوه بر صرافی ها، چند بانک برزیلی بزرگ همچون «نیو بانک» و «بی تی جی»، از جمله بانک هایی هستند که علاوه بر پذیرش رمزارزها و گشایش حساب رمزارزی برای مشتریان، امکان مبادله ارزهای دیجیتال و فیات نیز در این بانک ها وجود دارد.

یعنی کافی است مشتریان نسبت به گشایش حساب رمزارزی در یکی از این بانک ها اقدام نموده و پس از آن، با انتقال ارزهای دیجیتال مد نظر خود به بانک، در برزیل نسبت به دریافت دلار فیزیکی اقدام نمایند، موضوعی که مشکلات مبادلات مالی میان ایران و برزیل که در سایه تحریم های اقتصادی به وجود آمده را به سادگی مرتفع خواهد ساخت.

همچنین با ورود به بازارهای آنلاین فروش محصولات کشاورزی برزیل مانند Insta Agro می توانید محصولات خود را حتی از راه دور در برزیل فروخته و یا به کشورهای دیگر نیز صادر نموده و مبلغ دریافتی را با استفاده از حساب رمزارزی بانکی خود به تتر یا ارزهای دیگر بدل نموده و به سادگی در داخل کشور استفاده نمایید.

به علاوه، این امکان وجود دارد که با استفاده از منابع حاصل از فروش محصولات کشاورزی غیر بومی خود در کشوری مانند برزیل، از منابع مالی حاصل از آن برای خرید کالاهای دیگر نیز استفاده نموده و آنها را به کشور وارد نمود.

کمک شایان کشاورزی خارجی به افزایش بازدهی کشاورزی

منتقدین کشاورزی خارجی این استدلال را دارند که راه اندازی و توسعه کشاورزی خارجی و غیر بومی منجر به از بین رفتن صنعت کشاورزی در داخل کشور می شود. اما باید گفت که در صورت برنامه ریزی صحیح در این مسیر، نه تنها کشاورزی خارجی منجر به وارد آمدن ضربه به بخش کشاورزی داخلی نخواهد شد، بلکه با بهینه سازی محصولات کشاورزی و جایگزینی محصولاتی با نیاز آبی کم و سازگار با اقلیم ایران، می توان راندمان بخش کشاورزی و درآمد حاصل از آن را به چندین برابر افزایش داد.

به عنوان مثال، در مناطق کویری ایران مانند دشت ورامین، قم، یزد و استان خراسان نیازی به کاشت محصولات پر آب مانند هندوانه یا سیب زمینی وجود ندارد. در عوض می توان محصولاتی چون پسته و زعفران را جایگزین نمود که علاوه بر سود آوری بیشتر، به آب کمی نیز برای رشد و نمو نیاز دارند.

همچنین امکان صادرات محصولات خشکباری مانند پسته، بادام، خرما و ... وجود داشته و حتی در صورت صنعتی شدن کشاورزی و رعایت استانداردهای مربوط به کود و مواد شیمیایی، صادرات آنها به کشورهای اروپایی نیز کاملا امکانپذیر است؛ در صورتیکه اکثر محصولات پر آب، قیمت رقابتی خوبی در بازارهای خارجی نداشته و صادرات آنها بیش از اینکه نفعی برای کشاورز یا تاجر داشته باشد، منجر به متضرر شدن آنها خواهد شد.