بازار؛ امیررضا اعتمادی: ۱۴ سال پیش وزارت نفت خبر از پروژه خط لوله پارس داد، خط لوله‌ای به طول ۱٬۷۴۵ کیلومتر که قرار بود انتقال گاز ایران را به اروپا از مسیر ترکیه فراهم سازد.
هدف از اجرای این طرح، انتقال روزانه ۱۱۰ میلیون مترمکعب گاز طبیعی تولید شده از پنج فاز ۲۰ تا ۲۴ میدان پارس‌جنوبی در خلیج فارس به اروپا بود. خط لوله ای که از ایران آغاز و با عبور از ترکیه به یونان، ایتالیا و سوییس کشیده میشد و پس از آن به اتریش و آلمان نیز میرسد.
همچنین ایران قرار بود از ذخایر گازی میدان پارس‌جنوبی برای تأمین منابع مورد نیاز این پروژه استفاده بکند.
اروپا دهه‌هاست به فکر تنوع در منابع تامین گاز مصرفی خود است. ایران هم قرار بود در سال ۲۰۰۷ به شبکه‌ای از خط لوله‌ها بپیوندد که گاز چند کشور را از ارزروم ترکیه به پایانه بوم گارتن اتریش تأمین بکند، همچنین ایران به عنوان دارنده دومین ذخایر بزرگ گازی در دنیا، قصد داشت صادرات گازی خود را به اروپا به‌جای ال. ان. جی از طریق خطوط لوله انجام بدهد.
در همان سال ها اروپایی ها به دنبال ایجاد خط حیاتی به غیر از روسیه بودند و سال ۲۰۰۶ با کشف میدان گازی شاه دنیز در جمهوری آذربایجان اروپایی ها مشتری آن شدند، میدانی که ذخایر گازی آن میانگین تا ۱۰۰ میلیارد متر مکعب تخمین زده شد اما در قیاس با ۱۶ تریلیون مترمکعب ذخایر گازی پارس جنوبی ایران عددی محسوب نمیشود و قطعاً جایگزین پر دوامی برای اروپا نخواهد بود.
از سوی دیگر اکنون با جنگ میان روسیه و اوکراین و تحریم های انرژی علیه روسیه شامل گاز و برخی از محصولات مورد نیاز پتروشیمی و پالایشگاهی، اروپایی هارا با مشکلاتی مواجه کرده است.
همچنین خبر هایی از تعطیلی احتمالی بزرگترین شرکت پتروشیمی جهان یعنی شرکت BASF آلمان به خاطر نبود گاز به گوش میرسد که علت آن افت تامین گاز از سوی روسیه است که به تهدیدی برای ادامه فعالیت بزرگترین کارخانه پتروشیمی جهان تبدیل شده است.
از طرف دیگر با نزدیک شدن به فصل زمستان اروپایی ها شدیداً با کمبود انرژی مواجه هستند به طوری که آلمان کمک ۶۵ میلیارد یورویی انرژی تصویب کرده است. حال با این اتفاقات ایران جدی ترین گزینه برای تأمین گاز اروپا است اما این اتفاق در صورتی ممکن است که توافق هسته ای ایران و آمریکا به نتیجه برسد.
همچنین تعیین تکلیف و از سرگیری پروژه خط لوله پارس میتواند اروپا را از نگرانی و بحران های پیش رو خارج کند و از سوی دیگر ایران را که رتبه دومین کشور از نظر ذخایر گاز در جهان دارد به یک بازار ثابت و مطمئن متصل کند، همینطور باید بگویم که ساخت خطوط لوله کار پیچیده ای نیست و ما بیش از ۵۰ سال در این زمینه تجربه داریم و با دانش فنی مهندسین خودمان قادر به انجام این پروژه هستیم.
عمده گاز ایران در کشور مصرف میشود و تا حدودی به کشور های منطقه صادرات میشود اما آیا ارزش اقتصادی بازار اروپا با بازار منطقه برابری می‌کند؟ باید بگویم اروپا بازار با ثبات‌تری است و قطعا داخل شدن به این بازار برد بیشتری دارد، همچنین ما تا کنون در این زمینه رقبای جدی داشتیم که ورود ما به این بازار برایشان خوشایند نبود.
اما حالا که اروپا با بحران مواجه شده است در صورت احیای برجام، بهترین فرصت برای ایران است که حضور خود را در این بازار فعال کند.
نظر شما