بازار؛ گروه استان ها: جلسه کمیسیون کشاورزی، صنایع غذایی، آب و محیط زیست اتاق تبریز با موضوع بررسی و شناسایی روش‌های علمی مقابله با پدیده ریزگردها در حاشیه دریاچه ارومیه و حفظ و ارتقای کشاورزی منطقه و با معرفی دو محصول هیدرومالچ و هیدروژل مرتبط با کاهش مصرف آب کشاورزی و تثبیت شن‌های روان و جلوگیری از حرکت ریزگردها عصر امروز چهارشنبه در محل اتاق بازرگانی تبریز برگزار شد.
قاسم قویدل، رئیس کمیسیون کشاورزی، صنایع غذایی، آب و محیط زیست اتاق بازرگانی تبریز در این جلسه با اشاره به هزینه‌های هنگفتی که در راستای طرح‌های احیای دریاچه ارومیه صرف اما به سرانجام نرسیده است؛ هدف از ورود کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تبریز به بحث دریاچه ارومیه را حساس سازی مسئولین امر به تسریع در تکمیل طرح‌های احیای دریاچه ارومیه عنوان و تاکید کرد: در صورت خشک شدن این دریاچه عواقب آن دامنگیر ۱۳ میلیون نفر در شعاع ۵۰۰ کیلومتری خواهد شد.
قویدل افزود: علاوه بر عوامل اقلیمی، خشکسالی و گرم شدن زمین، عوامل انسانی از جمله سدسازی‌های متعدد در حوزه آبریز دریاچه، حفر هزاران چاه بدون مجوز، ایجاد باغات میوه‌های آب بر نیز عاملی در خشک شدن دریاچه هستند و اکنون لازم است سدها به روی دریاچه بازشود، الگوی کشت تغییر یابد و کانال انتقال آب از رود زاب تکمیل و بهره برداری شود.
وی ادامه داد: احیای دریاچه باید به نحوی باشد که کشاورزان منطقه آسیب نبینند و در کنار احیای دریاچه ارومیه، روش‌های علمی کشاورزی که متضمن مصرف بهینه و حداقلی آب هستند به کار برده شود که در این راستا، دو محصول هیدرومالچ و کودهای کندرها با استفاده از هیدروژل به روش پرتو دهی گاما، که توسط سازمان انرژی اتمی و محصول هیدروژل جاذب آب مادام العمر مختص درختان مثمر که توسط گروه تحقیقی بخش خصوصی و اساتید دانشگاه تبریز مطالعه و تولید شده اند، معرفی خواهد شد تا با اخذ دیدگاه‌های کارشناسی سازمان‌ها و تشکل‌های مرتبط در جهت اجرایی شدن آنها اقدام شود.
معرفی محصول هیدرومالچ و کودهای کندرها با استفاده از هیدروژل به روش پرتو دهی گاما
شیرمردی، معاون سازمان انرژی اتمی کشور در ارتباط ویدیوکنفرانسی با این جلسه با اشاره به تهیه برنامه جامع و هدفمند این سازمان در خصوص رفع مشکلات و چالش‌های زیست محیطی از جمله مسائل دریاچه ارومیه، آلودگی ناشی از پسماندهای بیمارستانی شهری و ریزگردها اشاره و گزارشی از اقدامات این سازمان از جمله پیشنهاد نصب تجهیزات در نیروگاه‌های برق و جلوگیری از ساطع شدن گازها، جلسات مشترک با کمیسیون‌های مجلس شورای اسلامی، انعقاد تفاهم نامه با سازمان محیط زیست ارائه کرد.
وی در خصوص دریاچه ارومیه گفت: در جهت اینکه سهمی در احیای دریاچه ارومیه داشته باشیم با تلاش دو مجتمع این سازمان یعنی مجتمع یزد و مجتمع بناب، هیدرو مالچ تولید نموده ایم که در مقایسه با محصولات موجود، سوپر جاذب های پلیمری موجود در آن، قابلیت جذب آب بیشتری را دارند (۵۰۰ الی ۷۰۰ برابر وزن خود) و با استفاده از پرتو الکترون و اشعه گاما، ساختار شبکه ای منتظمی ایجاد می‌شود که جذب و نگه داشت آب بیشتری دارد و با مدت افزایش زمان دوره آبیاری، موجب صرفه جویی در آب و توسعه سریع فضای سبز خواهد شد و چون در ساختار آن از مواد شیمیایی و پلیمری استفاده نمی‌شود، دوستدار محیط زیست هم هست.
در ادامه، یگانه، رئیس مجتمع پرتو فرایند شمال غرب کشور، نسبت به معرفی محصول هیدرومالچ و کودهای کندرها که با استفاده از هیدروژل به روش پرتو دهی گاما تولید می‌شود، پرداخته و مسائل فنی، مزایا و نحوه کاربرد و هزینه‌های اجرای آن را برای اعضای جلسه تشریح نمود.
معرفی محصول هیدروژل جاذب آب مادام العمر مختص درختان مثمر
رضا موقر، محقق و فعال بخش کشاورزی، به معرفی طرح تولید هیدروژل جاذب آب مادام العمر مختص درختان مثمر که با همکاری اساتید دانشگاه تبریز تحقیق و نهایی شده و در حال اجرا می‌باشد، پرداخت.
موقر افزود: هیدروژل جاذب آب مادام العمر مختص درختان مثمر، ویتامین و عناصر غذایی را در خود دارد و در باغات مرکبات جیرفت و سیب زنوز به صورت پایلوت اجرا کرده ایم.
وی همچنین به معرفی دیگر طرح پژوهشی این گروه با عنوان کنترل ریزگردها و تثبیت شن‌های روان و حفظ پوشش گیاهی موجود که با همکاری محققان دانشگاه تبریز انجام و نهایی شده است، پرداخت.
لزوم بررسی اثرات زیست محیطی هیدرو مالچ
شهنام اشتری، مدیرکل محیط زیست استان با استقبال از طرح تولید هیدرو مالچ بر لزوم بررسی و اثبات اثرات مثبت و منفی آن بر روی E.C خاک تاکید و اظهار نمود: اول باید به صورت پایلوت اجرا و بعد در خصوص توسعه استفاده از آن تصمیم گیری شود.
رخ افروز، معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان اظهار نمود: در سال‌های گذشته استفاده از مالچ به صورت پایلوت در کانون‌های گرد و غبار دریاچه اجرا و چون تأثیر سو زیست محیطی داشتند، اجرای آن متوقف شد و در خصوص محصول معرفی شده، ضمن استقبال از آن، اول باید بحث ترکیبات و چسب و مواد پلیمری و اثرات آن بررسی و همچنین مدت زمان ماندگاری مالچ با توجه به هزینه اجرای آن (۱۰۰ میلیون تومان به ازای هر هکتار) و امکان استفاده در شوره زارها و بسترهای نمکی دریاچه با توجه به وجود ۸۲۰۰۰ هکتار بستر نمکی در سطح دریاچه اثبات و احراز شود و سازمان جهاد کشاورزی آمادگی دارد اراضی لازم را در جهت اجرای پایلوتی طرح در اختیار صاحبان طرح‌ها قرار دهد تا پس از احراز شرایط لازم، به بحث‌های ترویجی اقدام شود.
اسلامی، رئیس سازمان مردم نهاد سبزاندیشان با اشاره به اینکه احیای کل بستر دریاچه ارومیه در بازه زمانی کوتاه میسر نخواهد شد و پهنه‌های دریاچه برای بیابان زایی و انتشار ریزگردهای نمکی به صورت مخاطرات بالقوه و بالفعل مطرح است، گفت: در اجرای هر طرح و پروژه، اثرات زیست محیطی پروژه باید بررسی شود و با توجه به اعلام دفتر برنامه ریزی و تلفیق دریاچه ارومیه مبنی بر وجود تشعشعات رادیو اکتیو در بستر دریاچه و نظر به اینکه پروژه هیدرومالچ با اشعه گاما انجام خواهد شد و این اشعه بر سلامت سلول‌های زنده تأثیر دارد، لذا بررسی اثرات آن بر سلامت منطقه ضروری است.
وی ادامه داد: همچنین در خصوص ایجاد کمربند سبز در اطراف دریاچه ارومیه، کم آبی موجود در منطقه هم باید در نظر گرفته شود و انجمن‌های زیست محیطی در خصوص انتقال آب، مخالف هرگونه انتقال هستند مگر اینکه انتقال آب به عنوان آخرین راه حل و در شرایط اضطراری مطرح شود و در خصوص به تأخیر انداختن انتقال آب زاب و عدم استفاده از تونل انتقال و حرف‌هایی که از کمیسیون کشاورزی مجلس در مورد استفاده از کانال برای طرح‌های کشاورزی شنیده می‌شود این تأخیر به نوعی تسریع در مرگ دریاچه ارومیه تلقی می‌شود.
تشکل‌های کشاورزی تکمیل طرح‌های احیای دریاچه ارومیه را مطالبه می‌کنند
بشیر جعفری، رئیس صندوق حمایت از بخش کشاورزی استان خواست تشکل‌های کشاورزی را اولویت دادن به تکمیل طرح‌های احیای دریاچه ارومیه عنوان و اظهار نمود: اولویت باید تکمیل طرح‌های مصوب احیای دریاچه باشد و با توجه به هزینه بالای هیدرو مالچ، اولویت هزینه کرد هم باید در راستای طرح‌های احیا باشد.
عطاء الله هاشمی، رئیس بنیاد ملی گندمکاران کشور با اشاره به اینکه در سال ۹۹، تراز آب دریاچه به رقم موجود در برنامه احیا رسیده بود، از عدم اجرای مصوبات ستاد احیای دریاچه ارومیه از جمله انتقال آب از حوزه زاب و رهاسازی آب سدها توسط وزارت نیرو انتقاد و پیشنهاد نمود: طرح‌های هیدرو مالچ توسط شهرداری‌ها برای استفاده در فضای سبز و صرفه جویی در آب مورد نیاز فضای سبز شهرها اجرا شود.
قویدل، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی تبریز نیز با تاکید بردر اولویت قرار گرفتن احیای دریاچه ارومیه اظهار نمود: ایجاد کمربند سبز با طرح هیدرو مالچ در کنار طرح‌های احیا می‌تواند اجرا و مفید واقع شود.
آخرین روند اجرایی تونل انتقال آب رودخانه زاب
قهرمان زارع، کارشناس حوزه سدسازی، با اشاره به اینکه با بهره برداری از تونل ۳۶ کیلومتری انتقال آب از رود زاب و اتصال به رودخانه گدارچای جهت انتقال به دریاچه، ۶۵۰ میلیون متر مکعب آب از حوزه زاب به دریاچه انتقال خواهد یافت گفت هم از طرف پیرانشهر و هم از طرف نقده، با دستگاه TBM ایجاد تونل انجام یافته و اتمام پروژه به خاطر قرار گرفتن ۲ کیلومتر از مسیر تونل در آبرفت و مشکل عبور دستگاه TBM از عمق ۹۰ متری رودخانه با مشکل مواجه شده بود که با روشی دیگر کار در حال انجام و در شُرُف اتمام هست.
زارع افزود: جهت نجات دریاچه، انتقال آب از حوزه‌های آبریز دیگر به حوزه دریاچه ارومیه، کوچک کردن حجم دریاچه، تغییر الگوی کشت به محصولات کم آب بر ضروری است.
آذربایجان شرقی در ساختار اجرایی و سیستمی احیای دریاچه ارومیه حضور ندارد
صفرزاده، نماینده دفتر ستاد احیای دریاچه ارومیه گفت: پروژه‌های ستاد احیای دریاچه ارومیه، پروژه‌های زمان بندی شده است و انتظار نتیجه بدون توجه به زمان بندی منطقی نیست و ۷ سال اول پروژه مربوط به دوران تثبیت بود و در مقاطعی به تراز پیش بینی شده رسیده بودیم.
صفرزاده افزود: ۶۸ درصد از اعتبارات پرداختی پروژه احیای دریاچه ارومیه متمرکز بر سه پروژه سخت افزاری طرح انتقال آب از سد کانی‌سیب، طرح انتقال آب از سد سیلو، طرح تکمیل تصفیه خانه حوضه آبریز دریاچه ارومیه بود که در نتیجه اجرای آنها مجموعاَ حدود ۳/۱ میلیارد متر مکعب آب به دریاچه هدایت شود و سوالی که برای فعالان محیط زیست مطرح هست، اینست که این پروژه‌ها که بیش از ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشتند در یک سال اخیر نواقص آنها چرا کامل نشده است.
نماینده دفتر ستاد احیای دریاچه ارومیه ادامه داد اداره کل محیط زیست استان و سایر ارگان‌ها، مسئولیت مستقیم سیستمی و ساختاری در رابطه با احیای دریاچه ارومیه ندارند و در ساختار ستاد احیا دریاچه ارومیه، آذربایجان شرقی حضور نداشته و ندارد و همکاری ما بر اساس احساس مسئولیت در مسائل زیست محیطی می‌باشد و بر این اساس موضوعات را از آذربایجان غربی و دفتر مرکزی پیگیری می‌کنیم و با توجه به دغدغه‌های استان لازم است که در فاز دوم فعالیت ستاد احیای دریاچه ارومیه، استان در ساختار سیستمی ستاد احیا تعریف شود. برای استان ما در مرکز آینده پژوهی و احیای دریاچه ارومیه که در آذربایجان غربی ایجاد شده، به اندازه یک دفتر و کارشناس جایگاه تعریف نشده است.
در این جلسه مقرر شد سازمان جهاد کشاورزی استان، اراضی مورد نیاز برای اجرای پایلوت کاربرد دو محصول برای کاهش مصرف آب کشاورزی یعنی هیدرومالچ و کودهای کندرها با استفاده از هیدروژل به روش پرتو دهی گاما و محصول هیدروژل جاذب آب مادام العمر مختص درختان مثمر را تحویل دهد تا پس از اجرا به صورت پایلوت و اخذ تاییدیه های زیست محیطی و احراز توجیه اقتصادی، نسبت به اجرایی کردن آن در سطح استان اقدام شود.
نظر شما