سخنان بایدن درباره نظم جدید جهانی تبلیغاتی است| اروپا درصدد کاهش وابستگی به انرژی روسیه

بازار؛ گروه بین الملل: متعاقب حمله روسیه به اوکراین استدلالهایی در خصوص نظم جهانی و افول نظم لیبرال مطرح شده است. اساس این استدلال این است که در زمان ضعف نظم لیبرال قدرتهایی چون روسیه امکان مانور پیدا کرده اند.

سخنرانی اخیر جو بایدن رئیس جمهور آمریکا نیز نشان دهنده این است که تغییرات نظم جهانی موضوعی صرفا نظری نیست و در عالم واقع رخ داده است. او در این سخنان اظهار داشت نظم جهانی جدیدی ایجاد خواهد شد و ما باید آن را رهبری کنیم. وی گفته بعد از جنگ جهانی دوم آمریکا یک نظم جهانی لیبرال را ایجاد کرد اما اکنون همه چیز در حال تغییر است. نظم جهانی جدیدی ایجاد خواهد شد و ما باید آن را رهبری کنیم. و ما باید بقیه جهان آزاد را برای آن متحد کنیم.

نکته مهم سخنان بایدن این است که آمریکا علیرغم خیزش چین و لزوم مهار این کشور بر اساس نظر استراتژیستهای آمریکایی، کماکان باید رهبر نظم جهانی باشد

در خصوص این موضوع خبرنگار بازار مصاحبه ای با پروفسور «پل پیلار» استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا انجام داده که در ادامه آمده است. «پل پیلار» یکی از سردبیران نشریه نشنال اینترست، و عضو ارشد مرکز تحقیقات امنیتی دانشگاه جورج تاون و نیز مرکز سیاست‌های امنیتی ژنو است. وی در سال ۲۰۰۵ پس از ۲۸ سال فعالیت در جامعه اطلاعاتی ایالات متحده از سازمان اطلاعات مرکزی (DCI) بازنشسته شد و پس از آن به عنوان استاد مهمان در برنامه مطالعات امنیتی در دانشگاه جورج تاون حضور یافت.

مناصب ارشد دولتی پیلار، شامل افسر اطلاعات ملی خاورنزدیک و آسیای جنوبی، رئیس واحدهای تحلیلی در CIA در حوزه‌های خاورنزدیک، خلیج فارس و آسیای جنوبی، معاون رئیس مرکز ضد تروریستی DCI و دستیار اجرایی مدیر اطلاعات مرکزی بوده است. پروفسور پیلار همچنین در شورای اطلاعات ملی به عنوان یکی از اعضای اصلی گروه تحلیلی آن فعالیت می‌کرد. وی کهنه‌سرباز جنگ ویتنام و افسر بازنشسته ارتش ایالات متحده نیز هست.

پل پلار دارای مدرک افتخاری از کالج دارتموث، لیسانس فلسفه از دانشگاه آکسفورد، و کارشناسی ارشد و دکتری از دانشگاه پرینستون است. کتاب های پل پیلار عبارتند از: «مذاکره برای صلح: خاتمه جنگ بعنوان یک روند چانه‌زنی (۱۹۸۳)»؛ «تروریسم و سیاست خارجی ایالات متحده (۲۰۰۱)»؛ «اطلاعات و سیاست خارجی ایالات متحده: عراق، ۱۱ سپتامبر و اصلاح اشتباهات (۲۰۱۱)» و «چرا آمریکا جهان را اشتباه می‌فهمد: تجربه ملی و ریشه‌های سوءبرداشت (۲۰۱۶)».

*جو بایدن در سخنرانی اخیر خود گفته است نظم جهانی جدیدی ایجاد خواهد شد و ما باید آن را رهبری کنیم. وی گفته بعد از جنگ جهانی دوم آمریکا یک نظم جهانی لیبرال را ایجاد کرد اما اکنون همه چیز در حال تغییر است. نظم جهانی جدیدی ایجاد خواهد شد و ما باید آن را رهبری کنیم. و ما باید بقیه جهان آزاد را برای آن متحد کنیم. منظور بایدن چگونه نظمی است؟ اگر منظور او نظم لیبرال است که این نظم بر اساس سخنان وی در حال تغییر است.
فکر نمی‌کنم این نوع لفاظی‌های رئیس‌جمهور آمریکا اشاره‌ای به بازآرایی خاصی از نظم جهانی داشته باشد که او در ذهن دارد. این نوع سخنرانی عمدتاً واکنشی است به توجه بسیار اخیر به همسویی روسیه و چین و تحلیلی مبنی بر اینکه این دو کشور قصد دارند نظم خود را به نظم غیر لیبرال تحمیل کنند. البته همه اینها در چارچوب تلاش روسیه برای تسخیر اوکراین است.

*حمله روسیه به اوکراین از سوی برخی به معنای تضعیف نظم لیبرال بعد از جنگ جهانی دوم ارزیابی می شود. ناتو نتوانست اقدام بازدارنده انجام دهد و اتحادیه اروپا حتی در تحریم روسیه نیز یکپارچه نیست. ارزیابی شما از این موضوع چیست؟
اوکراین عضو ناتو نیست و آزمایشی برای تمایل اعضای ناتو برای برخورد با حمله به یکی از اعضای خود به عنوان حمله به خود ارائه نمی دهد. یکی از قابل توجه ترین تأثیرات تهاجم روسیه به اوکراین، افزایش اتحاد هم در ناتو و هم در بین اروپایی ها است. با توجه به اصطکاک‌های بین لهستان و اتحادیه اروپا در سال‌های اخیر، ایفای نقش اصلی لهستان در واکنش اروپا به جنگ اوکراین، چیزی شبیه به چرخش است.

*قطبهای نظم جدید جهانی چه کشورها و عناصری خواهد بود؟
مواردی که قبلاً با آنها آشنا هستیم: عمدتاً ایالات متحده، چین، اتحادیه اروپا و روسیه (بیشتر به دلیل سلاح های هسته ای آن).

*اتحادیه اروپا از تشکیل نیروی واکنش سریع خبر داده که تا سال ۲۰۲۵ عملیاتی می شوند. آیا این به معنای این است که اتحادیه اروپا علاوه بر اینکه بلوکی اقتصادی و سیاسی است خود را به عنوان بلوکی نظامی مطرح خواهد کرد؟
ایده یک نیروی نظامی متحد اروپایی برای مدت طولانی مطرح بوده است که به پیشنهاد ناموفق در اوایل دهه ۱۹۵۰ برای جامعه دفاعی اروپا بازمی گردد. باید دید که آیا جدیدترین تجسم اتحاد اروپا، در قالب اتحادیه اروپا امروز، می‌تواند بر مقاومت سنتی در برابر شکل‌گیری این نوع نیرو غلبه کند یا خیر. با این حال، تهاجم روسیه به اوکراین، احتمال ایجاد چنین نیرویی را نسبت به قبل بیشتر کرده است.

*در نظم جهانی آینده، بلوک بندی های اقتصادی به چه صورتی است؟ آیا شاهد همکاری کشورهای بلوک جهان آزاد مقابل کشورهایی چون چین و روسیه خواهیم بود یا اساسا وابستکی متقابل میان کشورها اجازه چنین بلوک بندی هایی را نخواهد داد.
در قالب وابستگی اروپا به انرژی خارجی و اینکه چگونه این امر مانع از ایده های اعمال تحریم های گسترده تر علیه روسیه شده است، می بینیم که چگونه این نوع وابستگی متقابل می تواند اعمال محاصره را دشوارتر کند. این بدان معنا نیست که اعمال این تحریمها غیرممکن هستند. جنگ اوکراین برخی تلاش‌ها را برای بازنگری در مواردی مانند وابستگی به انرژی خارجی تحریک می‌کند.