بازار؛ گروه آب و انرژی: بازار جهانی نفت به وین چشم دوخته و بحث های پیرامون توافق هسته‌ای ایران، بهای طلای سیاه را در روزهای اخیر به شدت کاهش داده است. در همین حال، خبرگزاری رویترز در گزارشی اختصاصی مدعی شد که در پیش نویس توافق برای احیای برجام، در گام های نخست خبری از لغو تحریم های نفتی نیست و پس از برداشتن گام هایی از سوی طرفین، آمریکا مانند دوره اوباما و ترامپ معافیت‌های تحریمی برای نفت ایران صادر خواهد کرد.
عصر فراوانی نفت به پایان رسیده است. عرضه با سرعت بیشتری از تقاضا در حال رشد است. پیش بینی می شود که در سال ۲۰۲۲ دست کم ۳ میلیون بشکه تقاضای جدید ایجاد شود. این حجم از رشد تقاضا در حالی است که دیگر مازاد عرضه ای در بازار وجود ندارد
محمد خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک که معتقد است عصر فراوانی نفت به پایان رسیده است، به بازار می گوید: عرضه با سرعت بیشتری از تقاضا در حال رشد است. به طوری که بر اساس پیش بینی های صورت گرفته در سال ۲۰۲۲ حداقل ۳ میلیون بشکه تقاضای جدید ایجاد خواهد شد. این حجم از رشد تقاضا در حالی است که دیگر مازاد عرضه ای در بازار وجود ندارد و دنیا با کمبود نفت دست و پنجه نرم می کنند.
او ادامه داد: اوضاع به قدری نگران کننده است که بسیاری از کشورها در حال استفاده از ذخایر خود هستند. در چنین شرایطی دنیا به نفت ایران نیاز دارد و نمی تواند خیلی راحت چشم روی این ظرفیت عرضه ببندند.
غلبه فشار بازار بر فشارهای سیاسی
خطیبی با بیان اینکه فشار بازار این روزها بیشتر فشار سیاسی است، ادامه داد: آمریکا با سیاسی کاری به بازار و کشورهای مصرف کننده نفت لطمه زیادی وارد کرده است.
این کارشناس انرژی با اشاره به فشار سایر کشورها برای لغو تحریم های ایران، گفت: آمریکا یکی از عوامل اصلی برهم ریختگی بازار نفت و گاز در جهان بوده و دلیلی ندارد که کشورهای دیگر هزینه این برهم ریختگی را بدهند. به همین دلیل فشار زیادی از سوی کشورها برای لغو تحریم های ایران به آمریکا وارد شده است.
او معتقد است: شرایط فعلی بازار تا حد زیادی شرایط را برای لغو تحریم ها و احیای برجام فراهم کرده و به نظر می رسد که دیگر آمریکا توان مقابله با کشورهای مصرف کننده نفت و گاز را ندارد.
آمریکا یکی از عوامل اصلی برهم ریختگی بازار نفت و گاز در جهان بوده و دلیلی ندارد که کشورهای دیگر هزینه این برهم ریختگی را بدهند. به همین دلیل فشار زیادی از سوی کشورها برای لغو تحریم ها ایران به آمریکا وارد می شود
افت قیمت نفت در روزهای گذشته
روز جمعه بازار نفت شاهد افت قیمت و حرکت به سوی ثبت کاهش هفتگی پیش رفت، زیرا دورنمای بازگشت عرضه نفت خام ایران به بازار جهانی با پیشرفت مذاکرات هسته‌ای قابل دسترس‌تر از هر زمانی است. دیروز نفت خام وست‌تگزاس اینترمدییت با افتی ۳۴. ۲ دلاری به بهای 89.42 دلار در هر بشکه معامله می‌شود که نشانگر عقب‌نشینی ۵۵/ ۲درصد قیمت این شاخص نفتی در روز جمعه است. همچنین هر بشکه نفت خام برنت نیز با کاهشی ۱۸. ۲ دلاری به قیمت ۷۹. ۹۰ دلار معامله می‌شود که افتی ۳۴. ۲درصدی نسبت به قیمت بسته شده روز پنج‌شنبه را نشان می‌دهد. گفتنی است که هر ۲ شاخص برجسته بازار روز پنج‌شنبه نیز هر کدام حدود ۲درصد افت قیمت داشتند.
کاهش عرضه نفت از سوی غول های نفتی
بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت غیراوپک و بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت در جهان، یعنی ایالات متحده، کمتر از آنچه می‌تواند تولید می‌کند. فشار سهامداران بر شرکت‌های بزرگ نفت عمومی در ایالات متحده افزایش یافته است، و همچنین اصرار بر اینکه شرکت‌ها به جای جست‌وجوی نفت و گاز بیشتر برای استخراج، بر سبز کردن فعالیت‌های خود تمرکز کنند، افزایش یافته است. در نتیجه، ایالات متحده نفت کمتری از آنچه می‌توانست، و بسیاری انتظار داشتند، تولید می‌کند. از آن سو کشورهای عضو اوپک و اوپک پلاس با تمام ظرفیت در حال تولید هستند با این وجود حتی قادر به اجرای تعهدات خود نبوده اند.
خطیبی در پاسخ به این سوال که آیا امکان افزایش تولید از سوی تولیدکنندگان نفت وجود دارد، گفت: نباید فراموش کرد که برداشت بیش از ظرفیت تولید می تواند به مخازن نفتی فشار وارد کنند. به همین دلیل بعید می دانم که کشورهایی همچون عربستان بخواهند به تولید غیر صیانتی تن بدهند.
ایران در بهترین حالت می تواند ۱.۵ میلیون بشکه دیگر در بازار جهانی عرضه کند. این در حالی است که کسری امروز بازار جهانی نفت دست کم ۳ میلیون بشکه است
قیمت نفت به زودی ۳ رقمی می شود
تحلیلگران مورگان استنلی در یادداشتی که این هفته به نقل از وال‌استریت ژورنال منتشر شد، نوشتند: بازار نفت به سمت ذخایر کم، ظرفیت مازاد کم و سرمایه‌گذاری کم در حال حرکت است. در این شرایط، ۹۰ دلار برای هر بشکه برنت ممکن است تازه شروع کار باشد.
ویوک دار، تحلیلگر کامان ولث بنک (Commonwealth Bank) نیز در یادداشتی گفت: «با توجه به اینکه ذخایر جهانی نفت در حال رسیدن به پایین‌ترین سطح ۷ ساله خود است و ظرفیت اضافه اوپک‌پلاس نیز با توجه به رشد نا امیدکننده عرضه اوپک و متحدانش زیر سوال رفته، بازار نفت در برابر اختلالات عرضه آسیب‌پذیر هستند.» کامان‌ولث‌بنک می‌گوید با توجه به اینکه تقاضای نفت با افزایش سفرهای هوایی و ترافیک جاده‌ای بهبود می‌یابد، قیمت نفت برنت در کوتاه مدت بین ۹۰ تا ۱۰۰ دلار هر بشکه خواهد بود و در صورت تشدید تنش‌ها بین روسیه و اوکراین، بهای نفت به راحتی از ۱۰۰ دلار در هر بشکه عبور می‌کند.
خطیبی کارشناس انرژی در اینباره می گوید: روند کاهشی قیمت نفت موقتی بوده و بعد از چند وقت دوباره شاهد رشد قیمت ها خواهیم بود.
او در پاسخ به این سوال که رفع تحریم و افزایش عرضه نفت از سوی ایران تا چه اندازه می تواند به تعدیل قیمت ها کمک کند، ادامه داد: ایران در بهترین حالت می تواند ۱.۵ میلیون بشکه دیگر در بازار جهانی عرضه کند. این در حالی است که کسری امروز بازار جهانی نفت دست کم ۳ میلیون بشکه است.
تغییر رویکرد خریداران نفت ایران
اکثر خریداران آسیایی واردات نفت از ایران را در سال ۲۰۱۹ پس از خروج ترامپ از توافق هسته‌ای با ایران و اعمال مجدد تحریم‌ها بر صادرات نفت تهران متوقف کردند. به دنبال رشد قیمت ها و کاهش عرضه پالایشگاه‌های کشورهای هند، ژاپن و کره‌جنوبی مذاکرات برای واردات مجدد نفت از ایران را آغاز کرده اند. دو خبرگزاری رویترز و اویل پرایس در این رابطه اعلام کرده اند که هند، ژاپن و کره جنوبی به دنبال از سرگیری واردات نفت ایران هستند. آنها پیش بینی کرده‌اند که ایران بلافاصله پس از توافق در مذاکرات رفع تحریم ها صادرات نفت خود را افزایش خواهد داد، زیرا مقدار قابل توجهی ذخیره نفت دارد.
نماینده سابق ایران در اوپک با اشاره به تقاضای بازار جهانی به نفت ایران، می گوید: در شرایط فعلی کسانی برنده خواهند بود که سریع تری برای جذب نفت ایران اقدام کنند. این تغییر رفتاری که از سوی برخی از کشورها شاهد آن هستیم، اتفاقا عاقلانه ترین رفتاری است که درشرایط فعلی بازار کشورهایی همچون ژاپن و کره و چین می توانستند از خود نشان بدهند.
نظر شما