بازار؛ گروه بین الملل: سالهاست که فعالیتهای بینالمللی بانکهای سیاستگذاری چین مانند بانک سرمایهگذاری زیرساخت آسیا (AIIB) نظر بسیاری از ناظران را به خود جلب کرده است.
با این حال، چهار بانک بزرگ دولتی چین نیز به طور فزاینده ای در سراسر مرزهای بین المللی فعال هستند. اگرچه آنها در حال حاضر بر حمایت از رشد و مصرف داخلی چین متمرکز هستند، پتانسیل بانک های دولتی چین برای به دست آوردن جایگاه بین المللی را نباید دست کم گرفت. علیرغم ماهیت مبهم بانکداری و مالی چین، واضح است که بانک های چینی به طور فزاینده ای در بازارهای وام بین المللی حضور دارند. گسترش جهانی منابع مالی چین ممکن است تابعی طبیعی از ردپای رو به رشد اقتصادی این کشور باشد، اما بانکهای دولتی چین نیز میتوانند برتری بانکهای غربی را به طور جدی به چالش بکشند.
در نتیجه، ظهور بانک های چینی ممکن است بازتاب های ژئوپلیتیکی داشته باشد. بانکها از نظر تاریخی بازیگران اصلی پویایی ژئوپلیتیک هستند. با افزایش تنش ها بین چین، ایالات متحده آمریکا و متحدان ایالات متحده، افزایش حضور چین در امور مالی بین المللی می تواند به یک نگرانی امنیت ملی برای غرب تبدیل شود. بحث فوری در مورد اهمیت ژئوپلیتیکی منابع مالی بین المللی و افزایش نقش بانک های دولتی چین در جامعه بین المللی ضروری است. بانکداری ممکن است به عنوان مسئله ای مهم در رقابت استراتژیک ایالات متحده آمریکا و چین ظاهر شود.
از منظر امنیت بلند مدت، در نظر گرفتن تغییرات در چشم انداز بانکداری جهانی ضروری است. از نظر تاریخی، انتقال مراکز مالی از ونیز به فلورانس، به جنوا، آمستردام، لندن و نیویورک با ژئوپلیتیک و جنگ در هم تنیده بود. انحطاط ژئوپلیتیکی این قدرت های بزرگ زمانی مهر و موم شد که سرمایه داران مورد اعتماد آنها توسط بازیگران مالی جدید با وفاداری های متضاد اغفال شدند. دولتها به بانکداران وابسته بودند: بوروکراسی، دیپلماسی و جنگها اعتبار خود را از دست دادند و تأمینکنندگان مالی برای حمایت و ترویج سرمایهگذاریهای بینالمللی خود، گاهی علاوه بر نیروی نظامی به دولتها نیز وابسته بودند.
ظهور بانکهای چینی و جاهطلبی چین برای تبدیل شانگهای به یک مرکز مالی کلیدی را باید در این زمینه تاریخی طولانی دید – این پدیده ممکن است هم نشانه و هم محرک نفوذ فزاینده ژئوپلیتیک و اقتصادی چین باشند. اگر بازیگران مالی چین به داوران کلیدی در امور مالی بینالمللی تبدیل شوند، بازارهای سرمایه جهانی به طور فزایندهای به تصمیمات تنظیمکنندههای چینی و در نتیجه حزب کمونیست چین وابسته خواهند شد.
با این حال، ظهور بانک های چینی از پیش تعیین شده است. در دهه ۱۹۸۰، بسیاری از بانکهای ژاپنی انتظار داشتند که در سطح جهانی مطرح شوند، اما این امر محقق نشد. به همین ترتیب اکنون نیز چالشهای زیادی وجود دارد که میتواند مانع از مسلط شدن بانکهای چینی در سطح جهانی شود. مشخص نیست که سرانجام هنگکنگ چگونه خواهد شد، آیا بانکهای چینی مجبور به افزایش سرمایه در خارج از کشور خواهند بود و آیا برای توسعه بیشتر خود باید به تامین مالی دلار آمریکا متکی باشند یا خیر. در نهایت، این سوال که آیا بانک های چینی می توانند جذاب تر از همتایان غربی خود شوند، باقی می ماند. در نهایت، وخامت روابط ایالات متحده و چین همراه با تحریم های مالی متقابل و تنش های نظامی نیز می تواند مانع افزایش جهانی منابع مالی چین شود.
با این وجود، پیامدهای ژئوپلیتیکی بالقوه ظهور جهانی بانک های دولتی چین باید مورد بحث قرار گیرد تا از غافلگیری استراتژیک جلوگیری شود. تعداد کمی انتظار داشتند هوآوی در طی پانزده سال در مرکز طوفانی ژئوپلیتیک قرار گیرد. همانطور که مقامات امنیتی غربی به جریان اطلاعات موجود در فناوری ۵G هواوی اعتماد ندارند ، مقامات اقتصادی غربی نیز ممکن است نگران نقش فزاینده بانک های چینی در سیستم مالی باشند.
برخی از ظهور جاده ابریشم مالی مشابه جاده ابریشم دیجیتالی صحبت می کنند که فناوری ۵G هوآوی قرار بود در آن نقش محوری ایفا کند. زمان آن فرا رسیده است که سیاستمداران و اقتصاددان های غربی در مورد سناریویی فکر کنند که در آن شرکت های کلیدی نه تنها برای دریافت وام، بلکه برای استقرار بدهی ، ادغام و خرید، و عرضه اولیه به بانک های چینی مراجعه کنند. با توجه به اینکه بانک های غربی تازه شروع به گسترش حضور خود در بازار چین کرده اند، این نگرانی ها ممکن است زودرس به نظر برسند. با این حال، اوضاع می تواند سریع تغییر کند.
حضور جهانی رو به رشد بانک های چین
بانکهای تجاری دولتی چین موسوم به «چهار بزرگ» - بانک چین، بانک صنعتی و تجاری چین (ICBC)، بانک ساختمانی چین و بانک کشاورزی چین - بهعنوان وامدهندگان در بازارهای نوظهور و اقتصادهای در حال توسعه (EMDE) موقعیت رو به رشدی را به دست آوردهاند. بر اساس داده های موجود از سال ۲۰۲۰، در ۶۳ کشور در حال توسعه، بانک های تجاری چین وام دهنده شماره یک هستند و یک چهارم سهم بازار وام های فرامرزی را در اختیار دارند. این بانکهای تجاری مکمل تجارت بینالمللی بانکهای سیاستگذاری دولتی چین هستند، مانند بانک توسعه چین و بانک صادرات و واردات چین که برای پروژههای زیربنایی با بازده پایینتر وام میدهند.
در اقتصادهای پیشرفته مانند کشورهای اروپایی و ایالات متحده آمریکا، بانک های چینی حدود دو درصد از مشاغل وام دهی را در اختیار دارند. در اتحادیه اروپا، بانک های چینی بر تسهیل سرمایه گذاری خارجی خارجی چین و همچنین تسویه رنمینبی تمرکز می کنند. شبکه بانکی چینی متشکل از زیرمجموعه ها و شعبه ها در اتحادیه اروپا مانند سایر اقتصادهای پیشرفته، ممکن است به بانک های چینی در گسترش تجارت وام دهی خود در آینده کمک کند.
البته هیچ کس نمی داند که آیا گسترش بین المللی بانک های چینی می تواند ادامه یابد یا ادامه خواهد داشت. تا جایی که رشد بانکداری چین با رشد اقتصادی داخلی چین مرتبط است، برخی ممکن است استدلال کنند که رشد چین نمی تواند دوام بیاورد، اگرچه برخی دیگر ادعا می کنند که چین بر مشکلات اقتصادی داخلی غلبه خواهد کرد.
سیاست گذاران غربی باید این احتمال را در نظر بگیرند که بانک های چینی به توسعه بین المللی خود ادامه دهند. مانند بانکهای دولتی چین امروز، کسبوکارهای چینی اغلب با گسترش در اقتصادهای نوظهور قبل از نفوذ به اقتصادهای پیشرفته در اروپا و آمریکای شمالی شروع کردند.
امور مالی با بخشهای تولید، تجارت و فناوری اطلاعات متفاوت است، بخشهایی که چین در آنها جایگاه پیشرو دارد. از بسیاری جهات، سیستم مالی چین و بانک های چینی فاقد پیچیدگی همتایان آمریکایی و اروپایی خود هستند. با این حال، این بدان معناست که اگر بانکهای چینی به تحول خود ادامه دهند، به رقبای سرسختتری تبدیل خواهند شد. موسسات مالی غربی در دهه های گذشته به بانک های چینی کمک کرده اند تا مدرن شوند. تصمیمات سیاسی چین کنترل سرمایه را آزاد کرد. تمایل پکن برای ایجاد سیستمهای پرداخت دیجیتال چینی میتواند حضور جهانی بانکهای چینی را بیشتر تقویت کند.
در عین حال، بانک های غربی به ویژه بانک های اروپایی، در تلاش برای فعالیت در بازارهای داخلی خود هستند. بحرانهای مالی جهانی و منطقه یورو، نرخهای بهره بسیار پایین، هزینههای مبارزه با پولشویی، تقاضاهای نظارتی و رشد اقتصادی عقب مانده، رقابت بانکهای اروپایی را برای بیش از یک دهه کاهش داده است.
ادامه رشد بین المللی بانک های چینی تسلط بر همتایان غربی آنها را تسهیل می کند. این پویایی در حال تغییر ساختار سیستم مالی بینالمللی را تغییر میدهد و به طور بالقوه بر امنیت ملی غرب تأثیر منفی میگذارد. در طول قرن ها، جابجایی مراکز مالی با پویایی های ژئوپلیتیکی در حال تغییر گره خورده است. با توجه به رقابت استراتژیک با چین، سیاست گذاران غربی باید تصمیم بگیرند که آیا تطبیق با افزایش منابع مالی چین به نفع امنیت ملی آنها است یا خیر.
نظر شما