بازار؛ گروه استانها: توسعه کشت محصولات گلخانه ای در شرایط بحرانی موجود برای مقابله با تنش آبی کشور به عنوان جایگزین کشت سنتی راهی برای برون رفت از این چالش جدی است که می تواند در مصرف بهینه آب و افزایش تولید در بخش محصولات کشاورزی و گلخانه ای بسیار موثر باشد.
از سویی نکته در توسعه کشت های گلخانه ای می توان به سمت تولید محصولات سالم و ارگانیک قدم برداشت که طبق تعریف، محصولات سالم کشاورزی، محصولات فاقد یا دارای حدمجاز باقیمانده سموم، آفت‌کش‌ها، عناصر و فلزات سنگین و مایکوتوکسین‌ها هستند که تحت کنترل و اعمال استانداردهای کشاورزی و عملیات مشخص مانند ارگانیک، عملیات خوب کشاورز (GAP)، فنون مدیریت تلفیقی‌آفات (IPM) و یا محصولات طبیعی قرار می‌گیرند.
در این محصولات با استفاده از روش‌ها و فناوری مناسب در تغذیه و حاصلخیزی و روش‌های تلفیقی کنترل‌آفات، مصرف موادشیمیایی مصنوعی حذف و یا به حداقل ضرورت رسیده است.
این درحالی است که بحث محصولات کشاورزی تراریخته، استفاده از کودهای شیمیایی غیرمجاز برای تولید محصولات کشاورزی و باغی یکی از دغدغه‌هایی است که این روزها به زندگی همه ما گره خورده است.
یک محصول غذایی ایمن نتیجه تمام فرآیندها و عملیات تبدیل و فرآوری انجام شده در درون زنجیره تولید مواد غذایی است و از آنجا که استانداردهای تضمین کیفیت و ایمنی موجود نظیر سیستم مدیریت ایمنی مواد غذایی یا کدکس، استانداردهای‌بسته‌بندی‌مواد غذایی مقررات ردیابی محصول و غیره همگی فرایندهای پس از تولید مواد غذایی را پوشش می‌دهند، فقدان یک نظام که مربوط به فرایندهای پیش از تولید محصول است، به وضوح احساس می‌شود و نیاز است که کشورمان به این سمت و سو حرکت‌های جدی داشته باشد.
باید در باغات به فکر ورود به سیستم‌های نوین بود
استان همدان در زمینه تنش های آبی و وضعیت فرسایش خاک نیازمند طرح هایی است که بتوان مصرف آب کشاورزی را کاهش و در مسیر نجات منابع آبی و خاکی آن قدمی برداشت به نوعی که سال گذشته بود که مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای همدان به نقش الگوی کشت بر ممانعت از افت مستمر چاه‌ها و منابع آبی استان اشاره کرد و افزود: نیاز است تا با توجه به محدودیت منابع آبی و افت مستمر چاه‌ها در سطح استان از الگوی کشت به‌عنوان یک کمک‌کننده بسیار جدی یاد شود.
منصور ستوده در تشریح این موضوع ادامه داد: سازمان جهاد کشاورزی باید وارد این کار شود، اکنون وقت کاشت سیب‌زمینی و هندوانه و محصولات کشاورزی پرآب‌بر نیست! نیاز است تا کشت‌های جایگزین در این راستا معرفی شود و محصولات کم‌آب‌بر جایگزین محصولات دیگر شوند.
وی خاطرنشان کرد: بایستی کشت گلخانه‌ای جایگزین کشت‌های سنتی شود و در باغات به فکر ورود به سیستم‌های نوین بود.
اما به راستی با توجه به این وضعیت آیا توانسته ایم در استان همدان قدم های خوبی در این مسیر برداریم یا خیر؟ در این راستا گفتگویی با منصور رضوانی جلال؛ رئیس سازمان جهادکشاورزی استان همدان، علیرضا ابراهیمی؛ کارشناس گلخانه های مدیریت باغبانی سازمان جهاد کشاورزی همدان ترتیب داده شد و در ادامه پای صحبت های مهرداد زمانی؛ مدیر گلخانه سبزینه همدان نشستیم که در ادامه متن این صحبت ها را می خوانید:
۵۰۰ هکتار گلخانه در همدان ساخته می شود
منصور رضوانی جلال در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه استان همدان با ۱.۲ وسعت و ۲.۳ درصد جمعیت کشور، ۴.۲ تولیدات بخش کشاورزی، ۴.۸ میلیون تن انواع محصولات کشاورزی، ۲۸.۵ درصد از اشتغال ۲۴ درصد از ارزش افزوده استان ۴.۳ درصد ارزش افزوده بخش کشاورزی کشور، نقش مهم و سازنده ای را در اقتصاد استان و کشور دارا است، اظهار کرد: تعداد ۱۱۷ هزار بهره‌بردار بخش کشاورزی در یک میلیون و ۹۵۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی درحال فعالیت‌اند.
رئیس سازمان جهادکشاورزی استان همدان با تصریح بر اینکه کشاورزان برای تولید محصولات کشاورزی و تامین امنیت غذایی تلاشی شبانه روزی دارند، عنوان کرد: اقدامات شاخص اجرایی شده و در دست اجرایی در بخش کشاورزی استان همدان در راستای سیاست های اقتصاد مقاومتی متناسب با اسناد بالا دستی استان و همچنین اجرای شعار سال جاری از سوی مقام معظم رهبری در پیش گرفته شده است که یکی از این موارد، در زمینه کشت گلخانه ای است.
وی در این راستا خاطرنشان کرد: در حال حاضر، میزان تولید محصولات باغی به طور سالیانه بیش از ۷۸۰ هزار تن بوده که برنامه اصلاح باغات در سطح سه هزار و ۵۰۰ هکتار و احداث باغات به میزان یک هزار هکتار در سال جاری هدف گذاری و عملیاتی و پیش بینی می شود تا پایان سال کاملاً تحقق یابد.
میزان تولید محصولات گلخانه ای در وسعتی به مقدار ۱۸۶ هکتار و تولیدی بیش از ۶۵ هزار تن بوده است که پیش بینی می شود تا پایان سال به میزان ۷۰ هکتار افزایش یابد
رضوانی جلال در ادامه گفتگو تصریح کرد: همچنین میزان تولید محصولات گلخانه ای در وسعتی به مقدار ۱۸۶ هکتار و تولیدی بیش از ۶۵ هزار تن بوده است که پیش بینی می شود تا پایان سال به میزان ۷۰ هکتار افزایش یابد.
رییس سازمان جهادکشاورزی استان همدان در ادامه، با بیان اینکه هم اکنون، سطح زیرکشت محصول سالم سبزی و صیفی و محصولات گلخانه ای در استان همدان دو هزار و ۲۴۱ هکتار است، عنوان کرد: هدف و پیش بینی اولیه در این زمینه برابر ۹۰۱ هکتار بود.
وی با بیان این موضوع یادآور شد: با بهره‌برداری بهینه از نهاده‌های موجود مانند آب، خاک، بذر، کود و غیره تلاش شد تا محصول با کیفیت و سالم را به اندازه نیاز جامعه تولید کنیم و در سند راهبردی و عملیاتی سه‌ساله استان نیز برنامه‌هایی در بخش‌های مختلف کشاورزی در نظر گرفته شد.
رضوانی‌جلال افزود: در استان همدان ۱۸۶ هکتار گلخانه ایجاد شده و رشد خوبی را در این عرصه شاهد بوده‌ایم.
رییس سازمان جهادکشاورزی استان همدان در بخش پایانی این گفتگو با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر به‌طور میانگین سالانه ۷.۵ هکتار گلخانه احداث می‌شد اما پس از تدوین سند راهبردی، طی دو سال گذشته این مقدار به ۳۶ هکتار در سال رسیده است، عنوان کرد: زیرساخت‌ها برای احداث ۵۰۰ هکتار مجتمع گلخانه‌ای در دست مطالعه، اجرا و بهره‌برداری‌اند.
در این راستا نیز علیرضا ابراهیمی در گفتگو با خبرنگار بازار مطرح کرد: توسعه کشت های گلخانه ای یکی از مهمترین طرح‌های اقتصاد مقاومتی در حوزه کشاورزی است.
کارشناس گلخانه های مدیریت باغبانی سازمان جهاد کشاورزی همدان در خصوص پیش روی چنین کشت هایی در استان مطرح کرد: چنین کشت هایی، یکی از مزایای اجرای این طرح ورود آب های سطحی به چرخه مصرف و جلوگیری از هدر رفت آب است.
وی با بیان این موضوع، تصریح کرد: کشت گلخانه ای در استان همدان با حمایت های دولت و اختصاص تسهیلات مناسب و همچنین حمایت های گسترده مسئولان در سال های اخیر توسعه یافته است.
محصولات گلخانه‌ای ما دارای مهر استاندارد هستند
مهرداد زمانی، کارشناس‌ارشد حشره‌شناسی و مدیر گلخانه سبزینه همدان است که به تولید محصولات سالم اقدام می‌کند.
وی در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه از سال ۱۳۸۳ شروع به تولید صیفی‌جات و محصولاتی چون خیار، گوجه و فلفل کردیم، افزود: از سال ۱۳۹۴ نیز تولید محصول سالم را در دستور کار قرار دادیم.
زمانی با اشاره به اینکه برای تولید این محصولات گلخانه به جای استفاده از سموم آفت‌کش از حشرات شکارگر استفاده می شود، عنوان کرد: هر آفتی، دشمن طبیعی خودش را دارد با این روش به جای ورود سموم شیمیایی از آفت‌کش‌های زیستی بهره‌برده‌ایم.
مدیر گلخانه سبزینه همدان ادامه داد: در گذشته، حشرات مورد نیازمان را از کشور هلند وارد می‌کردیم افزود: اما هم‌اکنون، تولید این حشرات در کشور بومی‌سازی شده و آن‌ها را از دانشگاه بوعلی‌سینا در همدان تهیه می‌کنیم.
وی با بیان این موضوع، عنوان کرد: با استفاده از کودهای ارگانیک نیز میزان استفاده از کودهای شیمیایی را کاهش داده ایم.
برای نخستین بار در غرب کشور، گوجه و خیار با آرم و نشان استاندارد تولید می‌کنیم و میزان اشتغالزایی مستقیم در واحد تولید، ۱۰ نفر و در واحد توزیع سه نفر است
زمانی در بخش پایانی این گفتگو به وضعیت اشتغالزایی این واحد نیز اشاره کرد و گفت: برای نخستین بار در غرب کشور، گوجه و خیار با آرم و نشان استاندارد تولید می‌کنیم و میزان اشتغالزایی مستقیم در واحد تولید، ۱۰ نفر و در واحد توزیع سه نفر است.
با توجه به وضعیت بحران و تنش های آب، فرسایش خاک همدان، وقوع فروچاله ها و غیره و از سویی نیاز به تولید محصولات کشاورزی به راستی سرمایه گذاری در مسیر گلخانه ها می تواند قدمی دو سر بُرد در همدان باشد که اشتغالزایی را نیز به ارمغان آورد.
این روزها با توجه به شیوع ویروس کرونا، تاکید بر صادرات محصولات کشاورزی و باغی دارای برچسب و مهر استاندارد است که نشان دهد این محصول به لحاظ کودهای شیمیایی مناسب ، استاندارد است و بسته بندی های آن نیز مورد تایید است؛ بدین سان امید است تا استان همدان برای نجات آب و خاک، ارتقای اشتغال در استان و ارتقای سطح صادراتی محصولات کشاورزی و باغی خود به سمت کشت گلخانه ای بیش از گذشته سوق پیدا کند و در این مسیر اقدامات ترویجی را به سمتی سوق دهد که بتوان محصولات بسته بندی شده، استاندارد و ارگانیک را در سطح ملی و بین المللی عرضه نمود و علاوه بر موارد مذکور در مسیر ارزآوری و در نهایت توسعه پایدار پیش رفت.
نظر شما