بازار؛ گروه بین الملل: مذاکرات وین تحت تأثیر چند اتفاق قرار گرفته و سخنی از آغاز دور هفتم مذاکرات نیست. با اینکه پیش بینی می شد مذاکرات وین تا روز ۲۴ تیرماه به نتیجه نهایی نائل آید اما چند اتفاق مانع از تداوم آن شده است. در حال حاضر بر اساس اعلام کارشناسان ۹۰ درصد توافق حاصل شده است اما هنوز نتیجه نهایی حاصل نشده است.
به گفته هیاتهای مذاکره کننده در وین، طرفین باید تصمیمات سخت اتخاذ کنند تا توافق حاصل شود.
یکی از مسائلی که ایران آنرا با توجه به تجربه قبلی از برجام مد نظر دارد گرفتن این تضمین از آمریکا است که مجددا از برجام خارج نشود. برجام که حاصل سالهای مذاکره بود از سوی دولت ترامپ به کنار گذاشته شد. با توجه به این تجریه ایران خواهان گرفتن چنین تضمینی است که دولت امریکا از برجام خارج نشود.
اما طرف آمریکایی چنین تضمینی را نمی دهد. هفته پیش یک مقام وزارت خارجه آمریکا درباره درخواست ایرانی‌ها برای ضمانت از آمریکایی‌ها مبنی بر اینکه خروج از برجام تکرار نخواهد شد گفت: «ضمانتی در کار نیست. این را ما می‌دانیم، ایران هم می‌داند. بهترین تضمین بازگشت به توافق و اجرای متعهدانه آن است.»
عدم تضمین توسط آمریکا در سخنرانی اخیر رهبر انقلاب نیز مورد اشاره قرار گرفت و ایشان اعلام کردند که آمریکا تحریمها را رفع نخواهد کرد.
در گفتگو با پروفسور «شیرین هانتر» عضو شورای روابط خارجی آمریکا و استاد دانشگاه جورج تاون به بررسی آینده مذاکرات وین پرداخته شده که در ادامه می آید.
*فرانسه اخیرا اعلام کرده اگر گفتگوهای وین با تاخیر مواجه شود نه تنها دستیابی به توافق برای لغو تحریمها به تاخیر می‌افتد، بلکه احتمال نتیجه گیری در مذاکرات وین و احیای برجام را به خطر می‌اندازد. ارزیابی شما از مواضع اخیر فرانسه چیست؟
مسلما مذاکرات نمی تواند به طور دائمی ادامه داشته باشد. اینطور به نظر می رسد که مواضع طرفین، به خصوص ایران و آمریکا هنوز با یکدیگر فاصله زیادی دارند. اگر گشایشی حاصل نشود بدون شک توافقی به دست نخواهد آمد.
*فرانسه در مذاکرات منجر به برجام نیز مواضع تندتری نسبت به سایر کشورهای اروپایی داشت. در حال حاضر نیز حتی در میان مذاکرات نیز بحث ورود عربستان به مذاکرات را مطرح کرده بود. طرح این موضوعات می تواند مذاکرات وین را به خطر بیندازد. آیا ممکن است فرانسه در ادامه نیز مواضعی مشابه را مطرح کند و باعث وقفه در مذاکرات شود؟
این اظهارات فرانسه و همچنین موضع تند او در زمان مذاکرات اولیه برجام را باید در چارچوب فشار به ایران برای دادن امتیازات بیشتر تعبیر کرد. از آن گذشته طرفداران اسرائیل در فرانسه نفوذ زیادی دارند. در مورد عربستان هم فرانسه می خواهد بدین وسیله موقعیت استراتژیک و اقتصادی خود را در عربستان تقویت کند.
با توجه به اینکه فرانسه هیچگونه حضور اقتصادی و استراتژیک در ایران ندارد به آسانی این حرفها را می زند. یک عامل دیگر تغییر رویه بایدن در مورد اروپا می باشد. روابط آمریکا با اروپا این روزها بهتر شده است و بنابراین فرانسه هم با مواضع آمریکا در مورد برجام همراه شده است.
*بر اساس سخنان اخیر رهبر ایران، آمریکا خواهان گنجاندن بندی در توافق برای ادامه مذاکرات در خصوص سایر مسائل است. ایشان در دیدار پایانی کابینه دولت روحانی با آیت الله خامنه ای گفته است: امریکایی‌ها در زبان و وعده می‌گویند تحریمها را بر می‌داریم اما تحریمها را برنداشتند و برنمی‌دارند. ضمن آنکه شرط هم می‌گذارند و می‌گویند که باید در همین توافق جمله‌ای بگنجانید که بعداً درباره برخی موضوعات صحبت شود و گرنه توافقی نخواهیم داشت. ارزیابی شما چیست؟
من همیشه گفته ام که اختلافات هسته ای نماد اختلافات دیگر بین ایران و آمریکا بوده است. مهمترین عامل این اختلافات مواضع ایران در قبال اسرائیل و مسأله فلسطین بوده است. مخالفتهای آمریکا و کشورهای غربی با برنامه های موشکی ایران هم به خاطر این است که آنها معتقدند که این ابزار بر علیه اسرائیل به کار برده خواهد شد. الان هم می گویم که بدون نوعی بازنگری در مورد سیاستهای منطقه ای ایران، مذاکرات برجام به نتیجه نخواهد رسید. باید توجه داشت که هدف اصلی از فشار به ایران همیشه این بوده است که تهران را وادار به بازنگری در سیاستهای منطقه ای و همچنین کاهش سیاستهای ضد غربی خود کند.
در این میان اسرائیل، عربستان و حتی ترکیه خواهان ادامه فشارها به ایران هستند. هدف نهایی آنها این است که این فشارها مشکلات ایران را بیشتر کرده و اختلافات داخلی آن که شامل بعضی اختلافات قومی هم می باشد دامن زند و بدین وسیله چه بسا به فروپاشی ایران بینجامد.
*ارزیابی شما از نتیجه مذاکرات وین چیست؟ اگر معتقد هستید که طرفین به توافق می رسند چه زمانی را برای آن پیش بینی می کنید؟
من از ابتدا هم به موفقیت این مذاکرات خوشبین نبودم. در مصاحبه با شما در یک سال قبل شانس پیروزی مذاکرات را فقط ۵۰ درصد ارزیابی کردم. بعد از آنکه بایدن، بلینکن را وزیر امور خارجه کرد، با توجه به اطلاعاتی که از سوابق او دارم گفتم که او تا آنجائیکه بتواند از رسیدن به توافق با ایران جلوگیری خواهد کرد.
متاسفانه باید گفت که ایران نمی تواند انتظار موفقیت در مذاکرات بدون اعلام آمادگی برای گفتگوهای بیشتر درباره مسائل دیگر داشته باشد.
نظر شما