درام «وام»؛ طبیعت و تسهیلات، کشاورزان را بدهکار کرد

بازار، گروه استان‌ها: کشاورزی یکی از چهار پایه اصلی اقتصادی استان سمنان در کنار گردشگری، صنعت و معدن است اما بیش از همه عوامل دیگر در برابر شرایط اقلیمی و مخاطرات طبیعی آسیب پذیری دارد چرا که وابستگی شدید به اقلیم و هوا دارد.

کافی است قدری هوا رو به سردی بگذارد هیچ معدنی در این شرایط تعطیل نمی شود صنایع قدری مصرف گازشان را بالا می برند و گردشگران هم به هتل ها فراخوانده می شوند تا قدری شرایط هوا بهتر شود اما کشاورزان چه؟ در سال های اخیر خشکسالی و تغییر اقلیم در کنار بروز تگرگ و بارش های غیرقابل پیش بینی که البته همه شان در زمره آثار منفی دست کاری انسان در طبیعت هستند، گریبان کشاورزی استان سمنان را گرفته است.

نابودی محصولات کشاورزی

موارد بسیاری از بروز خسارات به کشاورزان و دامداران در استان سمنان طی همین یک سال اخیر شاهد هستیم که می توان از جمله آن به سیل نیمه خردادماه امسال اشاره کرد سیلی که از مناطق بالادستی شمال غرب استان سمنان به سوی گرمسار و آرادان سرازیر شد و بخش زیادی اراضی کشاورزی را نابود کرد.

همتیان کارشناس: وقتی شما وام را اساساً حلال هر مشکلی بدانید در نهایت چه بخواهید و چه نخواهید تولید کننده ما را به تولید کننده بدهکار به بانک بدل خواهید کرد

سرمازدگی در بسطام و شاهرود طی شش سال اخیر تقریباً هر سال رخ داده و جزء لایتفک مشکلات کشاورزان و باغداران شده است تا جایی که برخی شان درختان زردآلوی کهن سال بارده را از ریشه درآورده و دو سه سالی می شود که جای آن گوجه فرنگی و نهال آلبالو و زردآلو می کارند و می فروشند و این یعنی باغات مثمر ما یکی یکی کم می شوند!

دیگر مورد را باید در مرکز استان یافت جایی که طبق اعلام مسئولان جهاد کشاورزی استان سمنان تگرگ نیمه مرداد ماه سال جاری بالغ بر ۵۳۰ میلیارد ریال خسارت به باغات پسته منطقه امیر آباد شهرستان دامغان وارد کرده است. اینها همه نشان می دهد که مشکلات کشاورزان استان سمنان در سال جاری اصلا کم نبوده است کشاورزانی که اکثرشان هم به دلیل مشکلات مشابه سال های قبل، از تسهیلات بانکی و مشخصاً از وام های بانک کشاورزی بهره گرفته بودند و حالا به بدهکار بدل شدند.

دغدغه باغداران

رضا طالبی در گفتگو با خبرنگار بازار، ضمن بیان اینکه یک باغدار با بیان اینکه تسهیلات کشاورزی برای بهره برداران یک چرخه باطل شده است، می گوید: مسئولان باغداران را به وام گرفتن دعوت می کنند تا مشکلات تهیه کود و سم و کارگر و هزینه ها و ... کاهش یابد وام گرفته می شود و سرمازدگی یا تگرگ محصول را خراب می کند و همان مسئولی که دیروز کشاورز را تشویق به وام می کرد جواب کشاورزان را نمی دهد.

طالبی که در بخش بسطام کشاورزی دارد با بیان اینکه کشاورزان بسیاری هستند که از سه سال قبل به واسطه سرمازدگی وام بدهکار هستند و مدام سود آن را می ریزند و اصل آن را تمدید می کنند اما وقتی محصولات شان آنچنان رشدی نداشته و نمی تواند کفاف خانواده خودشان را بدهد، وام ها جز دردسر برایشان هیچ عایدی نداشته است، تاکید کرد: کشاورزان تا حالا دو برابر همان وام را پس داده اند اما هنوز معادل آن در روز اول باقی مانده است.

وی با بیان اینکه این نانی بود که مسئولان در دامان کشاورزان گذاشتند، افزود: کشاورزان تا همین یک دهه قبل اصلا نمی دانستند وام چیست استمهال یعنی چه؟ این چیزها نبود و این تخمه لق از سوی دولتمردان در دهان کشاورزان شکسته شد و همه را بدبخت کرد چرا که بانک از یک ریال خود نمی گذرد و وضعیت کشاورزان هم روز به روز بدتر می شود.

مشکل کشاورزان استان سمنان

یک کشاورز دیگر در گفتگو با خبرنگار بازار، ضمن بیان اینکه بدهی بانکی برای کشاورزان به این دلیل پدید آمده که در سنوات اخیر نتوانسته اند درآمد درستی داشته باشند تا بتوانند بدهی هایشان را بپردازند، گفت: شما سال ۹۹ وام می گیرید که آثار سرمازدگی را کاهش دهید سال ۱۴۰۰ باید آن را بپردازید اما سرمازدگی کار خود را کرده و محصول شما نصف شده است.

علیرضا جعفری ادامه داد: از سویی شما ارتزاق خانواده تان هم مهم تر است در نتیجه وام را نمی توانید بپردازید لذا وام را امهال می کنید سال بعد دوباره سرمازدگی همه چیز را نابود می کند و شما برای سال دوم در صف بدهکاران بانکی هستید و این چرخه باطل مدام دور می زند و کشاورز هیچ وقت از آن خارج نمی شود زیرا اندازه دو برابر یا سه برابر وام روز اول حالا بدهکار است.

وی درباره شرایط تسهیلات بانکی افزود: این چرخه آنقدر می چرخد می چرخد که کشاورز مجبور است طلاهای همسرش و هرچه تا کنون آورده داشته را بفروشد و در نهایت وام بانکی را تصفیه کند آن هم وامی که شاید کمترین عایدی برای اصل تولید او نداشته و فقط به دردسری برای بهره بردار بخش کشاورزی بدل شده است.

همتیان کارشناس: اگر بیمه گذاران خسارات ناشی از سرمازدگی و تگرگ و سیلاب و ... را به کشاورزان پرداخت می کردند یک کشاورز حتی پایش را هم در بانک نمی گذاشت

یکی از مطالبات کشاورزان دچار خسران شده از بانک ها به خصوص بانک کشاورزی امهال وام ها است آنطور که مسئولان می گویند در این زمینه اقداماتی صورت گرفته که به آن می پردازیم اما قبل از آن باید این سوال را طرح کرد که اساساً دولت چرا می گذارد که کار به اینجا برسد و سپس دنبال چاره ای برای مهلت دادن به کشاورزان و دامداران برای بازپرداخت وام هایشان باشد؟ آیا نمی توان از این امر جلوگیری کرد؟

همه چیز بر مدار وام

یک کارشناس اقتصادی درباره این موضوع به خبرنگار بازار می گوید: مشکل از زمانی شروع شد که وام در مدار و محور برنامه های اقتصادی دولت ها به خصوص از دولت نهم به این سو، قرار گرفت یعنی به عبارت دیگر از دولت اول احمدی نژاد تقریباً برای همه مشکلات تسهیلات پرداخت شد اعم از دامداری، کشاورزی، صنعت، معدن، صنایع دستی، گردشگری و ... مشمول تسهیلات شدند و عملاً این سبب شد تا دولتمردان هیچ برنامه دیگری در زمینه حمایت از تولید نداشته باشند.

حسن همتیان با بیان اینکه وقتی شما وام را اساساً حلال هر مشکلی بدانید در نهایت چه بخواهید و چه نخواهید تولید کننده ما را به تولید کننده بدهکار به بانک بدل خواهید کرد، ابراز کرد: بسیار امید بود که رویه مذکور در دولت روحانی اصلاح شود اما با لایحه تسهیلات رونق تولید حتی تشدید هم شد و وی همان یکی دو راه کار اولتیماتوم دیگر را هم بست و همه چیز بر اساس وام دادن به تولیدگران بنا شد.

وی با بیان اینکه امیدوار بودیم که دولت رئیسی بتواند این چرخه باطل را برطرف کند چرا که نه راه تولید، نه راه اشتغال و نه راه رشد اقتصادی از تسهیلات و وام دادن به تولیدگران نمی گذرد، افزود: متاسفانه شرایط در دولت سیزدهم هم مشابه دولت های دیگر است و هیچ چیز عوض نشد تا روز به روز به تعداد تولیدکنندگان بدهکار به بانک افزون شود.

تسهیلات بانک ها برای چه؟

این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه ما از پکیج های حمایت از تولید تنها تسهیلات را عملی کردیم در حالی که اصلا مشکل کشاورزان ما امروز نقدینگی مورد نیاز نیست مگر کشاورز قرار است فرش ببافد که با وام نخ و دار قالی بخر یا مگر کشاورز قرار است ترموستات آبگرمکن درست کند که با وام مواد اولیه بخرد کشاورز، کاشت و داشت خود را انجام می دهد همان موضوعی که سال ها و دهه ها پابرجا بود و حتی کشاورزان ما راه بانک را هم بلد نبودند.

همتیان با بیان اینکه اگر بیمه گذاران خسارات ناشی از سرمازدگی و تگرگ و سیلاب و ... را به کشاورزان پرداخت می کردند یک کشاورز حتی پایش را هم در بانک نمی گذاشت تا از تسهیلات بانکی استفاده کند، ابراز کرد: به نظر بنده باید سود و زیان مورد واقع شده کشاورزان استان سمنان را باید بیمه گذاران بخش کشاورزی بپردازند چرا که تعلل آنها باعث شد تا کشاورزان ما سر از بانک در آورده و در این سیکل بی پایان بدهی روی بدهی بیافتند.

معاون بانک کشاورزی سمنان: اسامی کشاورزان بدهکار بانکی که توان بازپرداخت وام خود را نداشته اند توسط جهاد کشاورزی استان سمنان اعلام شده است

وی با بیان اینکه وقتی دولتمردان تنها راه کار یا اولین راهکار برای حل هر مشکلی در بخش تولید از مشاغل خانگی تا بزرگترین کارخانه استان سمنان در تسهیلات می بینند یعنی هیچ اولتیماتوم و یا هیچ راهکار دیگری برای بهبود شرایط ندارند، افزود: در این شرایط مشخص است که دولت نه اصلا فهمیده که درد چیست و نه اصلا می داند که درمان چه باید باشد؟

وام ها را امهال می کنیم

معاون تسهیلات بانک کشاورزی استان سمنان در گفتگو با خبرنگار بازار، درباره شرایط امهال وام ها، گفت: در راستای مساعدت با بدهکاران بخش کشاورزی که به دلیل خسارات ناشی از حوادث غیرمترقبه توانایی بازپرداخت بدهی شان را ندارند مقرر شد بانک کشاورزی نسبت به امهال تسهیلات و بدهی ها اقدام کند اما برای این موضوع شیوه هایی نیز در نظر گرفته شده است.

حمید رضا کبیریان راد درباره این گروه ها توضیح داد: دسته نخست بدهکارانی هستند که مشمول استفاده کامل مزایا بند دال تبصره ۱۶ قانون بودجه می شوند که سود و جرایم این تسهیلات عقب افتاده توسط دولت پرداخت می شود و در نتیجه وام از یک تا سه سال امهال یا همان مشمول مهلت شود.

وی با بیان اینکه اسامی کشاورزان بدهکار بانکی که توان بازپرداخت وام خود را نداشته اند توسط جهاد کشاورزی استان سمنان به بانک کشاورزی ارسال و در ستاد مدیریت بحران استانداری سمنان نیز به تصویب رسیده است، تاکید کرد: اسامی این کشاورزان حتی برای تصویب به وزارت جهاد هم ابلاغ شده و ما منتظر هستیم که بعد از ابلاغ به بانک کشاورزی استمهال صورت گیرد.

شرایط امهال

معاون تسهیلات بانک کشاورزی استان سمنان همچنین بیان کرد: دسته دوم بدهکارانی هستند که از تسهیلات دامدار کارت یا تسهیلات مردمی سازی یارانه ها استفاده کردند و سررسید آنها نیز فرا رسیده و امکان تصفیه بدهی برایشان فراهم نیست این افراد می توانند با پرداخت هفت و نیم درصد از اصل بدهی شان بعلاوه سود تسهیلات خودشان تا سقف یک سال از امهال بهره مند شوند.

کبیریان راد با بیان اینکه دسته سوم بدهکارانی هستند که از سرمایه در گردش بانک استفاده کرده و مشمول دو بند قبل نمی شوند اما به دلیل خسارات ناشی از سرمازدگی و تگرگ و ... امکان بازپرداخت ندارند می توانند با پرداخت ۲۰ درصد از بدهی هایشان و پس از تائید در ستاد رفع موانع تولید استان نسبت به امهال به مدت یکسال اقدام کنند، تاکید کرد: دسته چهارم نیز مرغدارانی هستند که از تسهیلات مربوط به تسهیلات پرورش تولید مرغ گوشتی نژاد آرین استفاده کرده اند و در حال حاضر امکان تصفیه بدهی برایشان میسر نیست این افراد می توانند به بانک کشاورزی مراجعه و ۲۰ درصد از بدهی شان را پرداخت کنند سپس از مزیت های امهال بهره بگیریند.

معاون بانک کشاورزی استان سمنان: دو هزار و ۸۸۹ مورد تسهیلات دامدار کارت به میزان چهار هزار میلیارد تومان مشمول استمهال شده است

وی با بیان اینکه دسته آخر نیز کسانی هستند که برایشان این امکان فراهم شده که بدهی شان را تصفیه کنند و بانک این آمادگی را دارد که ۸۰ درصد بدهی شان را دوباره به همان ها وام بدهد، ابراز کرد: تقاضای ما از تمام بدهکاران بانکی تسهیلات کشاورزی و مرغداری استان سمنان این است که با شرایطی که امروز ایجاد شده هرچه سریعتر مراجعه به بانک های کشاورزی داشته باشند تا به صورت قانونی از مزیت های این استمهال بهره بگیرند.

نوشدارو بعد از مرگ

معاون بانک کشاورزی استان سمنان با بیان اینکه تاکنون دو هزار و ۸۸۹ مورد تسهیلات دامدار کارت به میزان چهار هزار میلیارد تومان مشمول استمهال شده است، تاکید کرد: شش هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداختی از سوی بانک کشاورزی استان سمنان نیز در بازه زمانی یک سال اخیر تمدید شده است و همچنین در بخش بخشودگی سود و جرایم نیز شاهد اعمال مشوق برای ۸۶ میلیارد ریال تسهیلات بوده ایم.

آنطور که از صحبت های کارشناسان بر می آید، دولت باید مشخصاً برنامه ای جامع برای حمایت از تولید داشته باشد که بخشی از آن هم تسهیلات نام داشته باشد برای مثال باید پوشش های بیمه ای و خدمات تقویت شود، بازار فروش بهبود یابد و ... که بتوان کشاورزی را سر زنده و جاری و ساری دید اما مسئولان به محض روبرو شدن با هر مشکلی حتی حوادث غیرمترقبه ابتدا به ساکن، کشاورز را به بانک معرفی می کند تا از کشاورز یک تولید کننده بدهکار به بانک آن هم بدهکار آسیب دیده از بلایای طبیعی بسازند که نوشدارو بعد از مرگ سهراب است و فایده ای برای کشاورز ندارد.